آسیب‌های ورزشی
فواید ورزش و ورزش کردن بیشتر از خطرات احتمالی آن است. اما گاهی اوقات در هنگام ورزش، آسیب دیدگی‌های اتفاق می‌افتد. تقریبا تمام قسمت‌های بدن از قبیل عضلات، استخوان‌ها، مفاصل، تاندون و رباط‌ها هنگام انجام تمرینات ورزشی در معرض آسیب هستند و می‌توانند آسیب ببینند. با این وجود، برخی از نواحی مانند مچ پا و زانو‌ها بیشتر مستعد آسیب دیدن هستند.
چه عواملی باعث آسیب‌های ورزشی می‌شود؟
- سقوط یا ضربه‌ی سنگین
- گرم نکردن درست قبل از ورزش و تمرین
- استفاده از تجهیزات نامناسب یا تکنیک ضعیف
- فشار بیش از حد بر بدن
در صورت آسیب دیدگی چه باید کرد؟
اگر در هنگام ورزش، دچار آسیب شدید ممکن است بلافاصله درد، حساسیت به لمس، تورم، کبودی و محدودیت حرکتی یا سفتی را در ناحیه‌ی آسیب دیده تجربه کنید. در چنین شرایطی باید ورزش را متوقف کنید. ادامه ی ورزش در حال آسیب دیدگی، باعث آسیب بیشتر و جدی‌تر می‌شود و روند بهبودی را کند و طولانی می‌کند. در صورت آسیب دیدگی شدید مانند شکستگی استخوان، در رفتگی یا آسیب شدید به سر در اسرع وقت به نزدیک‌ترین اروژانس بیمارستان مراجعه کنید.
انواع آسیب‌های ورزشی
آسیب‌های مختلف ورزشی علائم و عوارض مختلفی به همراه دارند. شایع‌ترین انواع آسیب‌های ورزشی عبارتند از:
پیچ خوردگی:
یکی از دلایل اصلی پیچ‌خوردگی کشش بیش ار حد یا پارگی رباط‌ها است. رباط‌ها، بافت‌های همبندی هستند که دو استخوان را در مفصل به یکدیگر متصل می‌کنند.
کشیدگی:
کشیدگی به کشش بیش از حد یا پارگی عضلات یا تاندون‌ها گفته می‌شود. تاندون‌ها، بافت‌های همبند ضخیم و فیبر مانندی هستند که استخوان را به عضله متصل می‌کنند. غالبا، کشیدگی با پیچ‌خوردگی اشتباه گرفته می‌شود.
آسیب دیدگی زانو:
آسیب دیدگی زانو شامل صدماتی مانند کشش بیش از حد پارگی در عضلات یا بافت‌های زانو است که در نحوه حرکت مفصل زانو تداخل ایجاد می‌کند. شایع ترین آسیب دیدگی زانو در بین ورزشکاران، پارگی رباط صلیبی زانو است. رباط صلیبی به ثبات مفصل زانو کمک می‌کند. این آسیب هنگام فرود ناگهانی، تغییر جهت، توقف سریع یا ضربه مستقیم به زانو رخ می‌دهد. در بیشتر موارد پارگی رباط صلیبی زانو نیاز به عمل جراحی دارد.
پارگی تاندون آشیل:
تاندون آشیل یک تاندون نازک و قدرتمند در پشت مچ پا است. در حین ورزش این تاندون می‌تواند، شکسته یا پاره شود. در صورت بروز این مشکل، فرد درد ناگهانی شدید و آزاردهنده‌ای را در پشت ساق پا و کف پا تجربه می‌کند.
شکستگی:
شکستگی، اختلال در تداوم و یکپارچگی استخوان‌ها است. تقریبا تمام شکستگی‌ها نیاز به مدیریت پزشکی ماهرانه دارند.
دررفتگی:
جا بجایی یا دررفتگی بسیار دردناک و ناتوان‌کننده است. هنگامی رخ می‌دهد که استخوان‌ها از تراز مناسب خود در یک مفصل خارج شوند. تغییر شکل اغلب قابل مشاهده است و مفصل قادر به حرکت صحیح نیست.
آسیب‌دیدگی تاندون روتاتور کاف شانه:
روتاتور کاف شانه، شامل گروهی از تاندون‌ها و عضلات شانه هستند که به فرد در بالا بردن و چرخاندن بازو کمک می‌کنند. همچنین به ثابت ماندن مفصل شانه نیزکمک می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است در هنگام فعالیت‌های ورزشی به دلیل حوادثی مانند افتادن ناگهانی روی بازو، تاندون‌های روتاتور کاف شانه پاره شوند.
بورسیت:
التهاب کیسه‌های کوچک و مایع مانند مفاصل یا استخوان‌ها است که همانند کمک فنر عمل می‌کنند.
آرتروز و سینوویت:
آرتروز التهاب مفصل و سینوویت التهاب غشای اطراف آن است. آرتروز، سینوویت و بورسیت بر اثر استفاده بیش از حد یا ضربه ایجاد می‌شوند. درد و تورم از علائم رایج آنها است.
آرنج یا دست تنیس:
آرنج تنیس اصطلاحی برای آسیب دیدگی‌های ناشی از ورزش‌های راکتی است. به غیر از ورزشکاران رشته‌های ورزشی تنیس و بدمنتون نقاشان و لوله‌کش‌ها نیز در معرض خطر این آسیب دیدگی هستند. آرنج تنیس شامل التهاب تاندون‌های خارجی آرنج است که در اثر پارگی‌های کوچک ایجاد می‌شود. استراحت، مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، بستن بریس مخصوص، کچ گرفتن، فیزیوتراپی و تزریق استروئید به کاهش علائم آرنج تنیس کمک می‌کنند. در صورت عدم بهبود گزینه ی پیش رو جراحی است.
کمر درد:
کمر درد دلایل بسیار زیادی دارد. در بین ورزشکاران افرادی که وزنه‌های سنگین بلند می‌کنند، درد کمر بسیار شایع است. غالبا، کشش و درد کمر بدون درمان برطرف می‌شود. استراحت و داروهای ضدالتهاب نیز به کاهش درد کمک شایانی می‌کنند. در برخی از موارد برای کاهش خطر آسیب کمر، باید روش ورزش را اصلاح کنید یا فعالیت ورزشی خود را به روش دیگری تغییر دهید.
درمان آسیب‌های ورزشی
روش‌های درمانی برای آسیب‌های ورزشی با توجه به نوع آسیب، محل و شدت آن متفاوت است. برخی از آسیب‌های ورزشی نیاز به فیزیوتراپی یا جراحی دارند، برخی دیگر تنها با استراحت و با داروهای مسکن برطرف می‌شوند. شناخت گزینه‌های درمانی گامی مهم در جهت بهبودی است. روش‌های درمانی شامل:
استراحت
آسیب های جزئی مانند پیچ خوردگی و کشیدگی خفیف اغلب با ۲ تا ۳ روز در خانه ماندن، محافظت، استراحت، کمپرس یخ، بستن یا فشرده سازی و کاهش تورم از طریق بالا نگه‌داشتن موضع آسیب دیده قابل درمان هستند.
مصرف داروهایی مسکن
برای تسکین دردهای جزئی و کاهش تورم می‌توان از داروهای مسکن ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن یا داروهای بدون نسخه‌ای مانند استامینوفن استفاده کرد.
بی حرکتی
گاهی می توان با کاهش حرکت از آسیب بیشتر جلوگیری کرد. همچنین بی‌حرکتی به کاهش درد تورم و اسپاسم عضلات کمک شایانی می‌کند.
فیزیوتراپی
برخی از افراد در حال بهبودی از یک آسیب دیدگی جدی، می‌توانند برای توانبخشی از فیزیوتراپی بهره بگیرند. فیزیوتراپی یک روش درمانی تخصصی است که در آن از تکنیک‌هایی مانند ماساژ، تمرینانی برای بهبود دامنه‌ی حرکت، تقویت عضلات اطراف محل آسیب‌دیده و بازگشت عملکرد طبیعی ناحیه‌ی آسیب‌دیده استفاده می‌کنند.
تزریق کورتیکواستروئید
اگر التهاب شدید و ادامه‌دار شد، تزریق کورتیکواستروئید توصیه می‌شود. این تزریق به تسکین درد ناشی از آسیب دیدگی کمک زیادی می‌کند. در صورت لزوم تزریق کورتیکواستروئید تکرار می‌شود.
جراحی
اکثر آسیب‌های ورزشی نیازی به جراحی ندارند. اما آسیب‌های بسیار شدید مانند شکستگی استخوان‌ها یا پارگی رباط‌ها صلیبی زانو پارگی تاندون روتاتور کاف شانه به ترمیم و درمان اصلاحی نیاز دارند.
بهبودی آسیب دیدگی
با توجه به نوع آسیب دیدگی بهبودی کامل از چند هفته تا چند ماه متغیر است. بهتر است تا زمان بهبودی کامل از انجام فعالیت‌های فیزیکی قبلی خودداری کنید.
در کلینیک درمان درد به‌آذین تمامی خدمات درمان آسیب‌های ورزشی از طریق روش‌های نوین درمان توسط بهترین متخصصان ارائه می‌شود.
