دیسک گردن
دیسک گردن که در فضای بین استخوان‌های مهره گردن قرار گرفته است، به عنوان یک جاذب شوک عمل کرده و وظیفه حمایت از استخوان‌های مهره گردن و تسهیل حرکات سر حول گردن را برعهده دارد. در ناحیه گردن شش دیسک وجود دارد که در مقایسه با دیسک‌های ناحیه کمر ضخامت کمتری دارند. هر دیسک شامل یک لایه بیرونی و یک لایه داخلی است. لایه بیرونی دیسک از فیبرهای کلاژن تشکیل می‌شوند. اما لایه ژله مانند داخلی از شبکه‌ایی از فیبرهای معلق در مخلوطی از مایع موکوزی و پروتئین تشکیل می‌شود. در نتیجه دیسک برای اینکه بتوانند نرمی و انعطاف‌پذیری کافی داشته باشد نیاز به آب‌رسانی دائمی دارد. اما با افزایش سن بتدریج میزان آب‌رسانی به دیسک کاهش می‌یابد، در نتیجه از انعطاف‌پذیری آن کاسته شده و احتمال پارگی آن افزایش می‌یابد. اگرچه پارگی دیسک همچنین می‌تواند در اثر حادثه یا ضربه نیز ایجاد شود اما رایج‌ترین علت آن افزایش سن است. به پارگی دیسک اصطلاحا فتق دیسک گفته می‌شود که در اثر آن لایه داخلی دیسک به خارج نشت کرده و می‌تواند به بافت‌های عصبی اطراف فشار وارد کند.
دیسک گردن و درد گردن
فتق دیسک در اثر فشار به ریشه‌های عصبی مجاور می‌تواند منجر به احساس درد شود. این درد ممکن بصورت تیرکشیدن در ناحیه گردن، بازو یا دست یا مشابه درد ناشی از شوک الکتریکی در نواحی ذکر شده احساس شود. در مواردی علائمی مانند ضعف و بی‌حسی در ناحیه بازو ودست نیز مشاهده می‌شود. اینکه کدامیک از دیسک‌های گردن دچار پارگی شده باشند و کدام ریشه عصبی تحت فشار قرار گرفته باشد، علائم متفاوتی قابل مشاهده است.
درد ناشی از فتق دیسک گردن ممکن است خیلی زودگذر بوده و پس از چند روز بخودی خود برطرف شود و یا به یک درد مزمن تبدیل شده و برای ماه‌ها باعث ناراحتی فرد شود. بسیار عادی است اگر درد دیسک در حالات یا طی فعالیت خاصی تشدید شود. در اکثر موارد برای مدیریت درد گردن ناشی از پارگی دیسک از روش‌های غیرجراحی استفاده می‌شود، مانند داروهای مسکن، فیزیوتراپی، تقویت عضلات گردن، گرم کردن یا سرد کردن ناحیه.
تشخیص فتق دیسک گردن
برای تشخیص پارگی دیسک ابتدا سابقه پزشکی فرد بررسی می‌شود تا فاکتورهای احتمالی در بروز مشکل شناسایی شده و راهکار درمانی مناسب برآورد گردد. همچنین فرد از جنبه پاسخ عصبی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا قدرت، رفلکس و میزان حساسیت باز و دست وی ارزیابی شود. در نهایت تصویربرداری ایک‌سری، ام‌آرآی و سیتی‌اسکن برای بررسی شدت و موقعیت دقیق جراحت انجام خواهد شد.
درمان فتق دیسک گردن
درمان نهایی فتق دیسک گردن از طریق جراحی است. اما همانطور که در بالا اشاره شد درمان‌های اولیه عبارتند از استراحت، اصلاح حرکات و موقعیت سر حین فعالیت‌های مختلف، مصرف مسکن، فیزیوتراپی و تزریق گاز اوزون و تزریق اپیدورال.
تزریق مواد دارویی زمانی تجویز می‌شود که روش‌های دم‌دستی‌تر مانند فیزیوتراپی قادر به تسکین درد نباشند. هدف از این درمان، تزریق مواد دارویی بطور مستقیم در ناحیه آسیب دیده دیسک است بطوریکه به بافت‌های اطراف آسیبی وارد نشود. در این روش تزریق داروهای استروئیدی معمولا یا در ناحیه اپیدورال (لایه خارجی کانال ستون فقرات) و یا در ناحیه ریشه اعصاب انجام می‌شود.
تزریق گاز اوزون نیز با استفاده از ابزارهای خاصی بطور مستقیم در ناحیه دیسک انجام می‌شود. که بنظر می‌رسد از طریق القاء فرایند اکسیداسیون در پروتئین‌های لایه ژله مانند داخلی دیسک، به کاهش حجم آن منجر شده و در نتیجه از فشار وارد شده بر ریشه اعصاب می‌کاهد.
