تزریق زانو چیست؟
درد زانو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله آسیب یا پارگی رباط‌ها یا تخریب غضروف‌ها در اثر آرتروز. درد و سفتی زانو می‌تواند به یک مسأله ناتوان کننده در زندگی افراد تبدیل شده و درمان آن دشوار باشد. این شرایط ضمن ایجاد محدودیت در سبک زندگی می‌تواند تاثیرات منفی بر سلامت روحی و حتی ظاهر فیزیکی افراد برجای بگذارد. مدیریت وزن، ورزش و تقویت عضلات زانو، فیزیوتراپی، دارو، تزریق زانو و جراحی برخی از روش‌های مورد استفاده برای درمان درد زانو هستند.
تزریق زانو نوعی روش درمانی است که طی آن مواد مختفلی به ناحیه مفصل زانو تزریق می‌شود. اگرچه رایج‌ترین این مواد داروهای کورتونی هستند اما سایر ترکیبات دیگر مانند سم بوتولیوم، اینفلیکسیماب، ژل هیالورونیک اسید، گاز اوزون و پی آر پی نیز برای این منظور بکار برده می‌شوند. انتخاب نوع مواد و تعداد دفعات تزریق زانو بستگی به نوع و شدت بیماری و درد دارد.
تزریق زانو یک فرایند نسبتا سریع است و معمولا همراه با بیحسی موضعی انجام می‌شود. برای این کار از سوزن‌هایی در اندازه مناسب استفاده می‌شود همچنین طی کار از تصاویر رادیولوژی برای راهنمایی محل دقیق تزریق کمک گرفته می‌شود.
انواع مواد مورد استفاده در تزریق زانو:
کورتون‌ها: این مواد در اصل ترکیباتی شبیه کورتیزول هستند. کورتون‌ها معمولا در درمان اُوستئوآرتریت بکار برده می‌شوند. تزریق کورتون تا دو الی سه ماه به تسکین درد و التهابات مفصل کمک میکند.
هیالورونیک اسید: چنانچه تزریق کورتون نتیجه دلخواه را به همراه نداشته باشد، از هیالورونیک اسید استفاده می‌شود. این مواد خصوصا در افرادی دیابتی نسبت به کورتون ارجحیت دارد چرا که کورتون‌ها سبب افزایش قند خون می‌شوند. یک مرحله درمانی با هیالورونیک اسید، که ممکن است شامل یک الی سه تزریق باشد، می‌تواند به مدت چهار الی پنج ماه و در مواردی یک سال به تسکین درد کمک کند.
تزریق پی‌آرپی: تزریق پلاسما غنی از پلاکت نیز می‌تواند دردهای ناشی از اُستئوآرتریت را تسکین دهد. در این روش از پلاسما و پلاکت‌های خون خود فرد استفاده می‌شود. پلاکت‌ها و البته پلاسما حاوی مقادیر زیادی فاکتور رشد و سایر پروتئین‌ها هستند که به التیام بافت نرم مفصل کمک می‌کنند. این ترکیبات می‌توانند عملکرد سیستم ایمنی فرد را برای ترمیم التهابات تحریک کند.
تزریق گاز اوزون: بر اساس برخی مطالعات اوزون‌تراپی نیز می‌تواند از طریق تحریک سیستم ایمنی و یا کمک به رفع عفونت در درمان برخی بیماری‌ها از جمله درد زانو مفید باشد. اعتقاد بر این است که گاز اوزون در اثر تماس با مایعات بدن به افزایش غلظت اکسیژن کمک میکند. با اینحال اثرات درمانی گاز اوزون هنوز از طرف FDA آمریکا تأیید نشده است.
مراقبت‌های بعد از تزریق زانو:
پس از اتمام تزریق زانو، لازم است بیمار چند دقیقه‌ایی در محل استراحت کند. سپس می‌تواند به منزل بازگردد. همچنین طبیعی است که طی چند روز پس از تزریق بیمار احساس درد، تورم و کبودی در محل داشته باشد که این علایم بخودی خود برطرف خواهند شد. در این چند روز معمولا در کنار داروهای مسکن استفاده از کمپرس یخ توصیه می‌شود. در طی چند روز اول لازم است بیمار از شنا در استخر یا استفاده از جکوزی خوددرای کند. به عبارت دیگر لازم است فرد از هر گونه فعالیتی که ریسک ایجاد عفونت در محل تزریق را افزایش می‌دهد پرهیز کند. همچنین طی 24 ساعت اول انجام فعالیت‌های شدید و ناگهانی نیز توصیه نمی‌شود. لازم است بیمار محل تزریق زانو را هر روز معاینه کند و در صورت مشاهده علائم عفونت یا آلرژی مانند ایجاد قرمزی و تورم بیش از حد با پزشک مشورت کند.
